مدرسه مزرعه ای کشاورز
( Farmer Field School) در مزرعه ۵۰ هکتاری کشت حفاظتی در شهرستان آق قلا برگزار گردید.
مدرسه مزرعه ای کشاورز یک رویکرد آموزشی مشارکتی است که گروهی از کشاورزان و تولیدکنندگان محصولات کشاورزی در مقیاس کوچک را در یکی از مزارع پایلوت و الگویی کشاورزان منطقه هدف گرد هم میآورد تا مشکلات تولید را از طریق کشاورزی پایدار حل کنند. همچنین در این مزرعه پژوهشگران و کارشناسان مجرب شیوه های نوین کشت را که ضامن پایداری تولیدات و حفظ آب و خاک می باشد به کشاورزان آموزش می دهند. رویکرد FFS فضایی را برای یادگیری گروهی عملی، تقویت مهارتهای مشاهده و تحلیل انتقادی و بهبود تصمیمگیری توسط جوامع محلی ارائه میدهد. این مدرسه روز سه شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ در مزرعه ۵۰ هکتاری کشت حفاظتی روستای قانقرمه شهرستان آق قلا واقع در ۲۰ کیلومتری شهرستان گرگان مرکز استان گلستان برگزار گردید. این رویداد در مزرعه آقای قربانگلدی توسلی کشاورز پیشرو منطقه با حضور جمعی از کشاورزان محلی برگزار گردید و در باره ضرورت استفاده از روشهای کشاورزی حفاظتی در منطقه خشک ونیمه خشک شمال استان آموزشهای لازم به آنها توسط دکتر محمد اسماعیل اسدی، پژوهشگر ارشد و بین المللی کشاورزی حفاظتی استان و همچنین مهندس محمد مهدی میرزایی کارشناس ارشد کشاورزی حفاظتی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان آق قلا به کشاورزان داده شد. در این مزرعه نمونه سه کشت گندم ۳۳ هکتار ، گلرنگ ۹ هکتار و کینوا ۸ هکتار به صورت بی خاک ورزی و بدون دستکاری مکانیکی خاک در پاییز و زمستان ۱۴۰۲ کشت گردیده است. این مزرعه فاقد منابع آب سطحی و زیرزمینی بوده وکلا به صورت دیم ومتکی بر آب سبز می باشد. کارنده بی خاک ورز نیز سندان که تولید داخل استان می باشد بوده و کشاورز پیشرو آقای قربانگلدی توسلی توانسته است با ترویج این روش امسال ۱۰۰۰ هکتار از اراضی دیم استان را به صورت بی خاک ورزی برای سایر کشاورزان کشت نماید. آقای دکتر اسدی در این مدرسه خطاب به کشاورزان گفتند ما با این تغییرات اقلیمی پیش رو چاره ای جز روی آوردن به سامانه کشاورزی حفاظتی نداریم زیرا در این روش چون خاک برگردان نمی شود رطوبت خاک حفظ شده و شرایط برای جوانه زنی و رشد بهینه انواع گیاهان فراهم می گردد همچنین به خاطر حفظ بقایای گیاهی میزان تبخیر کاهش یافته و از ظرفیت زیستی خاک برای پایداری ساختمان خاک و افزایش ماده آلی خاک استفاده بهینه می گردد. آقای دکتر اسدی در ادامه افزودند گیاهانی که در این مزرعه می بینید مخصوصا گلرنگ وکینوا حداقل نیاز آبی را داشته و سازگاری مناسبی با شرایط خاکهای شور و خشک منطقه آق قلا دارند. گیاه گلرنگ بومی کشور بوده و هم گلچه آن و هم دانه های آن برای استحصال روغن مورد استفاده قرار می گیرد. در پایان این کلاس مزرعه ای بحث و تبادل نظر بین کشاورزان و پژوهشگران وکارشناسان صورت گرفت و به کلیه سوالات کشاورزان پاسخ مناسب داده شد و کشاورزان وعده دادند که در سال زراعی جاری به شیوه نوین کشاورزی حفاظتی روی آورده و چون هزینه های تولید آنان با این روش کاهش می یابد موجب افزایش بهره وری مزارع آنان خواهد گردید. کشاورزان از قسمتهای مختلف این مزرعه بازدید نموده و با روش کشت بی خاک ورزی آشنایی پیدا نمودند.
نوشتهها
برگزاری کارگاه آموزشی کشاورزی حفاظتی در سالن اجتماعات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج با حضور اساتید و پژوهشگران و دانشجویان کارشناسی، ارشد و دکتری رشته های مختلف دانشکده.
در تاریخ دوشنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۳ یک کارگاه آموزشی نیمروزه توسط آقای دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر بین المللی کشاورزی حفاظتی در دانشگاه یاسوج برگزار گردید.
در این کارگاه که با حضور اساتید گروههای مختلف دانشکده و همچنین پژوهشگران مرکز تحقیقات کشاورزی و دانشجویان کارشناسی، ارشد ودکتری رشته های مختلف دانشکده کشاورزی برگزار شد آقای دکتر اسدی ضمن برشمردن اهمیت خاک به عنوان یک منبع تامین غذا و فیبر انسانها و میزبان بودن ۲۵ درصد تنوع زیستی یادآورگردیدند که برای حفظ این منبع حیاتی باید صرفا از نگاه برگزاری رویداد و سخنرانی و شعار به عملگرایی روی آوریم وتمامی اهتمام ما و مسئولین به حفاظت از این منبع تجدید ناپذیر باشد زیرا خاکها منبع امنیت غذایی انسانها می باشند. بدین جهت چاره ای جز رویکرد کشاورزی حفاظتی نمی باشد تا ضمن تولید پایدار از خاکها نیز حفاظت نماییم و سازگاری خوبی با محیط زیست و همچنین تغییرات اقلیمی رخ داده وپیش رو داشته باشیم. در این سیستم کشاورزی با حداقل دستکاری مکانیکی خاک و کاشت به صورت بی خاک ورزی و همچنین حفظ بقایای گیاهی به عنوان خاکپوش و همچنین استفاده از تناوب زراعی می توان به تولید پایدار دست یافت. در این کارگاه آقای دکتر اسدی ضمن تشویق دانشجویان دوره کارشناسی ارشد و دکتری به اختصاص رساله و پایان نامه دوران تحصیل خود به پژوهشهایی در زمینه خدمات اکوسیستمی کشاورزی حفاظتی و همچنین نتایج آن در پایداری تولیدات کشاورزی و حفظ خاک آمادگی خود را برای راهنمایی ومشاوره دادن به دانشجویان اعلام نمودند. در پایان این کارگاه دو ساعته بحثو تبادل نظر بین نقاط قوت و ضعف سیستمهای کشاورزی حفاظتی و راهکارهای توسعه آن در استان کهگیلویه و بویر احمد ودر بین کشاورزان این منطقه صورت گرفت.
سخنان دکتر چو دونگ یو دبیر کل فائو در مراسم افتتاحیه اولین کنفرانس جهانی مکانیزاسیون کشاورزی پایدار- چهارشنبه 27 سپتامبر 2023 (5 مهر 1402
ترجمه توسط: دکتر محمد اسماعیل اسدی، پژوهشگر بین المللی کشاورزی پایدار و عضو برگزاری کنفرانس جهانی مکانیزاسیون کشاورزی پایدار.
عالیجناب ها، خانم ها و آقایان،
ما داریم تاریخ سازی می کنیم. این کنفرانسها در فائو بخشی از برنامه بزرگتر ما برای ساختن یک فائوی پویا برای جهانی بهتر بر اساس چهار «R» است: مرحله اول «اصلاح» Reformو «بازیابی» Recovery بود و اکنون به مرحله دوم «بازسازی» Rebuilding و “رنسانس” Renaissance می رویم.
این هفته از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا ما با این دو کنفرانس جهانی در مورد تحول پایدار دام و مکانیزاسیون کشاورزی پایدار، چهار مورد بهتر را در مرکز بحث های خود قرار می دهیم. هر دو نیاز به علم و نوآوری، سرمایه گذاری و تعهد سیاسی دارند. ما اینجا با هم هستیم تا از تعهد خود برای تغییر سیستمهای کشاورزی خود به سمتی کارآمدتر، فراگیرتر، انعطافپذیرتر و پایدارتر، و برای شکل دادن به جهانی امن غذایی و آینده بهتر برای همه حمایت کنیم. خیلی چیزها در این لحظه خاص در خطر است. گرسنگی و ناامنی غذایی حاد در حال افزایش است و میلیون ها نفر دیگر در معرض خطر هستند. 828 میلیون نفر از گرسنگی رنج می برند. و بیش از 250 میلیون نفر در 58 کشور و منطقه در سراسر جهان با سطوح حاد گرسنگی روبرو هستند که بسیاری از آنها در آستانه قحطی قرار دارند.
ما باید از خود بپرسیم که چرا این اتفاق می افتد – این سؤالی است که نه تنها باید از ذهن ما، بلکه از قلب ما نیز بیرون بیاید. در سرتاسر جهان، بیش از 3 میلیارد نفر توانایی پرداخت یک رژیم غذایی سالم را ندارند. این اعداد نگران کننده هستند و ما باید برای معکوس کردن این روندها اقداماتی انجام دهیم. برای رسیدگی به این اعداد و کاهش اعداد نیاز به اقداماتی داریم وگرنه فقط عدد باقی می مانند. جمعیت جهان نیز همچنان در حال افزایش است. این بدان معناست که تا سال 2050 باید 50 درصد غذای بیشتری نسبت به ده سال پیش تولید کنیم تا به مردم بیشتری غذا بدهیم.
کمتر از سی سال زمان زیادی برای رفتن نیست. ما نیاز به تولید بیشتر (تولید بیشتر، تنوع بیشتر و کیفیت بالاتر) با نهاده های کمتری (آب و کود و سایر نهاده ها، اثرات منفی و پسامدهای محیطی کمتر) داریم. ما باید برای تضمین زندگی بهتر برای میلیاردها کودکی که هنوز به این دنیا می آیند بهتر برنامه ریزی کنیم – باید اطمینان حاصل کنیم که آنها بیش از آنچه در دوران کودکی ما داشتیم، دارند. ما باید با تغییر خودمان، تأثیرات روی بدن و تأثیراتمان بر محیط شروع کنیم. ما باید با اصلاح اشتباهات خود به عنوان یک انسان شروع کنیم. ما همچنین با چالشهای خارقالعادهای در ارتباط با کاهش منابع طبیعی، خاکهای تخریبشده، آب و بدتر شدن محیطزیست، و بسیاری دیگر از تأثیرات بحران آبوهوایی و نابسامانیهای اجتماعی-اقتصادی مواجه هستیم. تغییر الگوی بارندگی، تشدید خشکسالی و بحرانهای آب و هوایی کشاورزان و روش تولید آنها را به چالش می کشد.
روشهای کار کنونی و رویه معمول ما به سادگی کار نخواهد کرد. ما باید نوآوری کنیم و به خوبی مجهز باشیم، به همین دلیل برای اطمینان از تجهیزات مناسب به سرمایه گذاری کافی نیاز داریم. ما نمی توانیم تنها به طبیعت وابسته باشیم و برای همین ما نیاز به اقدام مشخص داریم. مکانیزاسیون و اتوماسیون نیروهای قدرتمندی برای تغییر هستند، اما باید پایدار و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشند. در سراسر جهان، مکانیزاسیون کشاورزی پایدار با سرعتی سریع در حال پیشرفت است. ماشینها نه فقط تنها ماشینهایی هستند که مجهز به ابزارهوش مصنوعی (AI) هستند، بلکه بسیار قابل اتکاتر و دقیقتر هستند. مدل های کسب و کار و تامین مالی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر هستند. مشاغل جدید و بهتر در حال ایجاد هستند و سیستم های غذایی کشاورزی جذاب تر و بیشتر می شوند.
نوآوری که توسط – و برای – کشاورزان توسعه می یابد، چیزی است که بخش کشاورزی را دوباره طراحی و تغییر می دهد. فناوریهای پیشرفته مانند سیستمهای ماهوارهای، رباتیک، هوش مصنوعی و تجهیزات خودکار نیز آینده سیستمهای کشاورزی و غذایی را شکل میدهند.
در سراسر جهان:
هواپیماهای بدون سرنشین در حال نظارت و محافظت از سلامت محصول هستند. رباتها علفهای هرز را شناسایی و حذف میکنند و همچنین میوهها را هرس میکنند و میچینند. تراکتورهای خودکار کاشت، کودآبیاری، برداشت و حمل و نقل پس از برداشت را با دقت و کارآیی قابل توجهی انجام می دهند. حسگرها و ماهوارهها بینشهای مبتنی بر داده را برای تصمیمگیری بهتر کشاورزان ارائه میکنند و شروع الکترونیکی و زیرساخت ها در مناطق روستایی در حال توسعه هستند تا بازارهای قابل دسترسی به بازارهای داخلی و بین المللی را برای یک فرآیند واقعی ” مزرعه تا سفره” هدایت کنند. تجهیزات همچنین در حال تبدیل شدن به ایمن تر و سازگارتر با محیط زیست هستند و ما را به سمت شیوه های کشاورزی پایدارتر و کارآمدتر سوق می دهند.
اگر از نوآوریها، از جمله دیجیتالیسازی استفاده کنیم، میتوانیم پتانسیل بیشتری را در سیستمهای کشاورزی خود باز کنیم. اما همانطور که به آینده می نگریم، باید مطمئن شویم که همه این فناوری های پیشرفته و نوظهور هیچ کس را به ویژه کشاورزان مناطق روستایی و شهرهای کوچک را پشت سر نمی گذارند. این بدان معنی است که ما باید با و برای کشاورزان خرده مالک و همچنین ارائه دهندگان مواد غذایی کار کنیم تا اطمینان حاصل کنیم که این فناوری ها و تجهیزات با شرایط محلی خود سازگار هستند. تجهیزات باید در دسترس و مقرون به صرفه باشند و نباید به افزایش شکاف دیجیتال کمک کنند. همچنین نباید از زنان و جوانانی که پتانسیل ایجاد انقلاب در سیستم های کشاورزی را دارند غافل شویم. امروزه برخی از تراکتورها به طور خاص برای اپراتورهای زن سفارشی می شوند که این گامی در مسیر درست است. اگر شکاف جنسیتی در بهرهوری مزارع و شکاف دستمزد در سیستمهای کشاورزی را ببندیم، میتوانیم تولید ناخالص داخلی جهانی را 1 تریلیون دلار افزایش دهیم و تعداد افراد ناامن غذایی را تا 45 میلیون کاهش دهیم و اگر جوانان را درگیر کنیم، شاهد نتایج بیشتر و احیای روستاهای سنتی خواهیم بود. جوانان، آینده و مبتکران واقعی ما در زمین هستند تا نبوغ را در سیستم های کشاورزی از طریق توسعه و بکارگیری راه حل های نوآورانه به پیش ببرند. این بخشی از طبیعت انسانی است که جوانان بخواهند از مناطق روستایی به سمت مناطقی بروند که فرصت های بیشتری را برای آنها فراهم کند.
همکاران عزیز،
ما باید به همکاری با یکدیگر ادامه دهیم تا انقلابی در سیستمهای غذایی کشاورزی ایجاد کنیم تا به امنیت غذایی برای همه دست یابیم و از سیاره خود محافظت کنیم. این کنفرانس طیف گسترده ای از شرکا را تشکیل داده است تا اطمینان حاصل شود که همه صداها شنیده می شود، از جمله بخش خصوصی که رهبری تحقیقات، تولید و سرمایه گذاری در این بخش، به ویژه در تجهیزات کشاورزی را بر عهده دارند.
فائو چهار هدف کلیدی برای تشکیل این کنفرانس دارد:
1-افزایش آگاهی از سهم مکانیزاسیون کشاورزی پایدار برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار (SDGs).
2- به اشتراک گذاری اطلاعات و دانش در مورد جهت گیری استراتژیک و پیشرفت های فنی در مکانیزاسیون در سراسر جهان.
3- برجسته کردن تخصص فنی فائو و قدرت گردهمایی برای حمایت از اعضایمان در استفاده از مکانیزاسیون کشاورزی پایدار به عنوان ستون تحول سیستم کشاورزی آنها؛ و
4- ایجاد بستری حرفه ای برای تقویت شبکه های فنی و گفت وگوها در مورد مکانیزاسیون.
این اهداف فراتر از این کنفرانس است. همچنین باید طی سه روز آینده به سه مرحله کلیدی متعهد شویم:
1- باید اولویتهایی را برای بسیج و تجمیع منابع علمی، فنی و مالی برای ارتقای مکانیزاسیون کشاورزی پایدار تعیین کنیم.
2- بحثهای ما باید به توصیهها و برنامههای عملیاتی مؤثر منتهی شود و پس از آن شرکای کلیدی خود را برای حمایت از اعضا در اجرا، برای هدایت کار ما به سمت مکانیزاسیون کشاورزی پایدار واقعی شناسایی کنیم، و
3- ما باید به تشکیل مجامع فنی ادامه دهیم تا پیشرفتهای مکانیزاسیون کشاورزی را از طریق نوآوری و فنآوریها از خاک تا معده پوشش دهیم.
ما باید مرزهای آنچه را که در سیستم های غذایی کشاورزی امکان پذیر است را به جلو برانیم.
فائو متعهد است از شتاب ایجاد شده توسط این کنفرانس استفاده کند و بحث های ما را به عمل تبدیل کند تا آینده بهتری برای غذا و کشاورزی از طریق تولید بهتر، تغذیه بهتر، محیط زیست بهتر و زندگی بهتر شکل دهد و هیچ کس را پشت سر بگذارد.
کشاورزی با تولید بهتر آغاز می شود. ( Agriculture starts with Better Production)