بایگانی سال 2021
در پاییز سال 1399 در منطقه رادکان از توابع شهرستان کردکوی استان گلستان برای اولین بار بیش از 30 هکتار از مزارع کشاورزی جو این روستا بر روی بستر بلند کشت گردید. روستای رادکان در دامن رشته کوه البرز شرقی در 45 کیلومتری جنوب غربی شهرستان کردکوی از توابع استان گلستان قرار دارد. این روستا از شمال به ارتفاعات درازنو، از غرب به روستای کنداب، از جنوب به جنگل‌های پیرامون و از شرق به روستاهای حاجی‌آباد و چمن ساور محدود می‌شود.ارتفاع روستای رادکان از سطح دریا 1448متر است و تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل دارد. رودخانه رادکان در جنوب آبادی جاری است. طی بازدیدی که آقایان دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر و مروج سامانه های نوین کشت روی بسترهای بلند، مهندس سیدرضا مومنی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کردکوی، مهندس سبلان علیمحمدزاده کارشناس ارشد مکانیزاسیون استان، مهندس ایزدی فر کارشناس کشاورزی کردکوی و سیف الله خطیری کشاورزی ساکن روستای رادکان در تاریحهای 12 و 13 بهمن 1399 از کشتهای صورت گرفته در پاییز سال جاری این روستا با شیوه های نوین کشت روی بسترهای بلند صورت گرفت سطح سبز این مزارع را رصد نمودند. آقای دکتر اسدی در این بازدید گفت: سطح سبز مزارع بسیار عالیست این مزارع در اواخر مهر سال 99 در سطح 30 هکتار از مزارع این روستا با کشت چهار ردیف جو رقم سردسیری آبیدر بر روی پشته های بلند به عرض بستر 50 سانتیمتر انجام شد. میزان مصرف بذر جو با این شیوه کشت 160 کیلوگرم در هکتار بوده است. کشت توسط ماشین پشته کار شرکت تراشکده که یک شرکت داخلی است صورت گرفت. این ماشین کاشت با یک بار عبور ضمن ایجاد پشته مبادرت به کشت انواع محصولات بر روی پشته می نماید.
آقای دکتر اسدی افزود این روش کشت اولین بار است که در سطح این روستا و در اراضی کشاورزان به اجرا در آمده است. هدف از این پروژه استفاده از شیوه انتقال دانش و تجربه نوین کشت با استفاده از شیوه تسهیلگری کشاورز به کشاورز (Farmers for farmers) بوده زیرا کشاورزان این منطقه تاکنون به روش سنتی و با استفاده از بذرپاش سانتریفیوژ با میزان بذر 370 کیلوگرم در هکتار مبادرت به کشت می کردند. در بهار سال 1400 کارشناسان ترویج کشاورزی شهرستان کردکوی قصد دارند با برگزاری کارگاههای آموزشی مزرعه ای سایر کشاورزان را تشویق به استفاده از این شیوه نوین کشت نمایند تا ضمن صرفه جویی در مصرف بذر و همچنین آب و کود میزان عملکرد خود را افزایش دهند. از مزایای کشت روی بسترهای بلند می توان به موارد زیر اشاره نمود: صرفه جویی در مصرف آب و مدیریت بهتر هدایت آب در شیارها، زهکشی سریع آب آبیاری از شیارها وجلوگیری از اثرات منفی آب ماندگی و غرقابی شدن محیط رشد نبات مثل ورس و خوابیدگی، کاهش فرسایش در مناطق پرباران، کاهش سله بندی و خفگی بذر، دسترسی راحت ماشین بدون آنکه بستر را فشرده کند، جایگذاری کود نیتروژنه به وسیله روش باندی، هوادهی بین بوته های کشت در نتیجه کاهش بروز بیماری های قارچی و هوازی، انجام بهتر عمل فتوسنتز و استفاده موثر از انرژی خورشیدی برای نبات مورد نظر.
به گزارش روابط عمومی مدیریت جهادکشاورزی شهرستان گرگان
کارگاه مهارتی روشهای کشاورزی حفاظتی (بی خاک ورزی و کم خاک ورزی با حفظ بقایای گیاهی و رعایت اصل تناوب زراعی) با هدف افزایش ماده آلی خاک، کاهش فشردگی خاک و بهبود توسعه ریشه ،صرفه جویی در مصرف آب،سوخت، کاهش فرسایش آبی و بادی و سازگاری پایدار با محیط زیست و کاهش آلودگی زیست محیطی ناشی از سوزاندن بقایا در استان گلستان و صرفه جویی در هزینه ها و….توسط خانم مهندس نعیمی کارشناس مکانیزاسیون اداره تولیدات گیاهی و با همکاری اداره ترویج شهرستان در محل مرکز جهادکشاورزی ورسن استان گلستان در تاریخ پنجشنبه ۹ بهمن ۱۳۹۹ با حضور کشاورزان و کارشناسان حوزه این مرکز برگزار شد.
در پاییز سال 1395 در مزرعه دو هکتاری نمایشی ترویجی دو تن از کشاورزان پیشرو ساکن روستای چهارده شهرستان کردکوی واقع در غرب استان گلستان به نام برادران کشیری بعد از آماده سازی زمین زراعی ایشان بر روی هر بستر 4 ردیف گندم کشت گردید عرض هر بستر 50 سانتیمتر و فاصله محور تا محور هر فارو 70 سانتیمتر بود (شکل 1). هدف از این پروژه استفاده از شیوه انتقال دانش و تجربه نوین کشت با استفاده از شیوه تسهیلگری کشاورز به کشاورز (Farmers for farmers) بود زیرا مزرعه ایشان در موقعیت بسیار خوبی از نظر دسترسی سایر کشاورزان بود و همچنین آقای حسینعلی کشیری یکی از مالکین این مزرعه کشاورز بسیار با خرد و با دانشی بود که بینش محیط زیستی بسیار قوی داشته و معتقد به تولید پایدار ضمن حفظ خاک به عنوان یک منبع تجدید ناپذیر بود. این شیوه نوین کشت برای اولین بار دراستان گلستان در سال 95 و در مزرعه ایشان ایجاد گردید و هدف از آن ایجاد بستر دایم با استفاده از رویکرد اکوسیستم نگر کشاورزی حفاظتی مبنی بر حداقل دستکاری خاک، حفظ بقایا و رعایت تناوب زراعی با حداقل سه گیاه بود. با همکاری ایشان توانستیم تا پایان سال زراعی 99-1398 که پایان سال چهارم حفظ بستر به صورت دایم می باشد نباتات گندم، سویا، کلزا، ذرت و پنبه را به صورت تناوبی کشت نماییم بدون اینکه بقایای کشت قبلی نابود گشته یا به زیر خاک بروند. ایشان در سال اول بعد از برداشت گندم در خرداد ماه بدون اینکه هیچگونه عملیات خاک ورزی در مزرعه صورت گیرد بلافاصله مبادرت به کشت دوم روی بسترها و بر روی بقایای کشت قبلی یعنی سویا نمود. کشت دوم در استان گلستان عمدتا سویا می باشد. در این مزرعه سویای رقم کتول به فواصل 35 سانتیمتر بر روی بستر و در بقایای به جای مانده گندم بعد از برداشت کشت گردید ( شکل 2). در شکل 3 نیز مزرعه سویای برداشت شده از سامانه بستر بلند دایم ملاحظه می شود.این مزرعه در کردکوی استان گلستان در شرایط تابستان سال 1396 که میزان بارش نسبت به سال قبل ۴٠ درصد کاهش و در ماه شهریور که اوج رشد زایشی سویاست ٧۶ درصد کاهش نسبت به سال گذشته داشته و همچنبن دما در شهریور نسبت به سال گذشته 6/1 درجه سانتیگراد افرایش داشته است رشد نموده است و این جز نشان دهنده کارآیی مثبت سامانه های کشت بستر بلند در شرایط کشت فاریاب نیست. در سال زراعی 99-1398 و بعد از برداشت گندم به میزان 6/5 تن در هکتار با مصرف فقط 500 متر مکعب آب آبیاری در 30 خرداد 99 بلافاصله یک روز بعد از برداشت گندم کشاورزان مذکور مبادرت به کشت پنبه دلینته رقم مای 344 در بقایای گندم نمودند که میزان بذر مصرفی فقط 15 کیلوگرم در هکتار بود و در زمان برداشت پنبه در سه چین کلا 4 تن و 900 کیلوگرم وش پنبه با مصرف آب 1450 لیتر در هکتار برداشت گردید (شکل 4). همچنین میزان افزایش ماده آلی این مزرعه ریزبد در سال پنجم 0.6 درصد افزایش نسبت به سال اول شروع کشت بوده است.
شکل1- کارنده روی بستر تولید داخل کشور(ماشین برزگر همدان) که در مزرعه برادران کشیری در حومه کردکوی 4 ردیف گندم روی بستر ایجاد شده در بار اول در زمستان 95 کشت نمود.
شکل2- کارنده روی بستربلند تولید داخل کشور که در مزرعه برادران کشیری در حومه کردکوی مبادرت به کشت 2 ردیف سویا با فاصله 35 سانتیمتر بر روی بستر بر روی بقایای گندم در تاریخ 2 تیر ماه 96 نمود.
شکل3-سویای برداشت شده از سامانه کشت بستر بلند در پاییز 96 به میزان 3850 کیلوگرم در هکتار. متوسط سویای برداشت شده از مزارع استان 2 هزار کیلوگرم می باشد.
شکل4- در تاریخ 30 خرداد 99 پنبه رقم مای 344 در بقایای گندم و بر روی هر بستر یک ردیف کشت گردید. این تصویر مزرعه را در تاریخ 9 شهریور 1399 در مرحله رشد زایشی نشان می دهد.
شکل5- تابلوی کانون آموزشی، پژوهشی و ترویجی سامانه کشت روی بسترهای بلند دائم در مزرعه برادران کشیری در کردکوی استان گلستان. زمستان 1399.
به گزارش روابط عمومی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان علی آباد واقع در شرق استان گلستان در روز سه شنبه 7 بهمن 1399 کارگاه آموزشی کشت روی بسترهای بلند برگزار گردید. این کارگاه مزرعه ای برای ترویج کشت بستر بلند دائمی(ریزبد) با حضور مهندس سلطانعلیان مدیر جهادکشاورزی شهرستان، دکتر سوخته سرایی رییس تولیدات گیاهی، مهندس زنگانه رئیس مرکز زرینگل و کانون بسیج مهندسان شهرستان، کارشناسان طرح شهید ساجدی و خبرگزاری صداوسیمای گلستان در شهر مزرعه کتول برگزار شد.
ریزبد (Raised Bed) یا همان سامانه کشت بر روی بسترهای بلند به صورت دائمی بوده و هر سال بعد از برداشت محصول بر روی بقایای همان محصول و بر روی پشته های ثابت ،کشت جدید صورت می گیرد. با این عمل نیاز به تردد بسیار ماشینهای کشاورزی و در نتیجه مصرف سوخت زیاد رفع شده و از کوبش و تراکم زیاد خاک جلوگیری می گردد. اهداف این کشت عبارتند از: افزایش بهره وری- صرفه جویی در میزان سوخت و بذر و کود- مدیریت بهینه زمان- توسعه ریشه و جذب بهتر عناصر- کاهش آفات و بیماری ها- کاهش تردد ماشین های کشاورزی-صرفه جویی در مصرف آب- جلوگیری از غرقاب مزرعه در صورت وقوع بارندگی با شدت زیاد- افزایش ماده آلی خاک به خاطرحداقل دستکاری خاک.
مزرعه پایلوت کشت بستربلند دائمی متعلق به آقای علیقلی ایمانی کشاورز پیشرو شهرستان علی آباد به مساحت ۲هکتار بوده که با استفاده از کودهای پایه بر اساس آزمون خاک و همچنین بذرمال هیومیک اسید و روی در شهر مزرعه کتول در تاریخ ۲۶ آبان ماه 1399 کشت شده است.
چاپ سوم کتاب «خاک‌های سالم با کشاورزی حفاظتی» تألیف دکترمحمد اسماعیل اسدی پژوهشگر با سابقه عرصه آب‌وخاک و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان منتشر شد.
چاپ سوم این کتاب در زمینه ایجاد و حفظ و نگهداشت خاک‌های سالم در کشاورزی که تأمین‌کننده بیش از ۹۵ درصد غذای ما انسانهاست، آذر ۱۳۹۹ منتشر شده است. در این کتاب که مشتمل بر پنج فصل و همچنین چکیده انگلیسی در ۴ صفحه است، اساتید بزرگ کشاورزی حفاظتی جهان برای آن پیشگفتاری نوشته‌اند.
دکتر اسدی در بخشی از پیشگفتار این کتاب آورده است: «خاک‌ها جایگاه رویش گیاهانی می‌باشند که انرژی خورشیدی را برای تولید غذا، فیبر و اخیراً سوخت به‌طور مؤثری استفاده می‌نمایند. حاصلخیزی خاک‌های هر کشور، شاخص سلامت کشاورزی و ظرفیت تولید غذا، فیبر و سوخت آن کشور می‌باشد. با توجه به اینکه خاک‌های ایران از نظر مواد آلی فقیر می‌باشند، افزایش ماده آلی خاک‌ها برای حفظ حاصلخیزی و تداوم فعالیت موجودات زنده خاکزی امری ضروری است.
هدف از این نوشتار، معرفی ساده و عمومی جنبه‌هایی چند از اهمیت و حفظ خاک و راه‌های استفاده پایدار نظیر استفاده از سامانه‌های کشاورزی حفاظتی از این منبع ذیقیمت الهی است. کشاورزی حفاظتی یک رویکرد اساسی در تولید محصولات کشاورزی است که مبتنی بر کاهش عملیات خاک‌ورزی، حفظ و مدیریت بقایای گیاهی در سطح خاک و رعایت تناوب و تنوع گیاهی می‌باشد و موجبات پایداری تولید را فراهم می‌سازد.»
دکتر اریک کونمن، مشاور سابق سازمان خوار و بار جهانی(فائو) در اهمیت این کتاب چنین می‌نویسد: «این کتاب برای کمک به ایجاد آگاهی از نیازها و فرصت برای پیوستن ایران به انقلاب کشاورزی حفاظتی و به‌منظور انعطاف‌پذیری سامانه کشاورزی، با استفاده از آب کمتر و کاهش هزینه تولید پایدار نوشته شده است؛ اطمینان دارم که کتاب یک کتاب ارزشمند خواهد بود.»
پروفسور امیر کسام، هماهنگ‌کننده فعالیت‌های کشاورزی حفاظتی سازمان خوار و بار جهانی و کشاورزی(فائو) در پیشگفتار این کتاب می‌نویسد: «جامعه کشاورزی حفاظتی ایران شامل کشاورزان، محققان، اساتید، تولیدکنندگان ماشینهای کشاورزی و مروجین از ۲۰ سال گذشته به‌طور فعال روی تمام جوانب سامانه‌های حفاظتی در اراضی دیم و آبی کار می‌کنند. آنها دانش و تجربیات عملی با کیفیتی خوب تولید کرده‌اند و همچنین پشتیبانی نهادها و سازمان‌های دولتی را در سطوح میدانی شامل سازمان‌های کشاورزی بخش دولتی و خصوصی، از جمله شرکت‌های تولیدی ماشینهای کشاورزی را به دست آورده‌اند. این امر بنیادی محکم را ایجاد کرده است تا سامانه‌های کشاورزی حفاظتی بتواند در سال‌های آینده در تمام مناطق ایران گسترش یابد. این کتاب به هنگام توسط دکتر محمد اسماعیل اسدی بسیار مورد نیاز است تا در تلاش‌های ملی برای کمک به کشاورزان برای پذیرش رویکرد کشاورزی حفاظتی سهیم باشد زیرا با پذیرش کشاورزان و جامعه عظیم آنان، آنها از تمام مزایای این سامانه‌ها از قبیل امنیت غذایی، تولید هوشمند اقلیمی و حداقل تخریب زمین و محیط‌زیست برخوردار می‌گردند. این کتاب همچنین به‌ویژه برای دانشجویان و اساتید آنها و همچنین سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان برای درک بهتر آنچه که باعث پایداری کشاورزی و هوشمند سازی اقلیم می‌شود، بسیار مفید خواهد بود.»
دکتر اسدی برای نهادینه کردن کشاورزی حفاظتی و اطلاع مخاطبان از مزایای آن، در فصل سوم کتاب مثال‌های ملموسی از کشت حفاظتی در مناطق مختلف کشور به‌ویژه استان گلستان را پیش روی مخاطب قرار داده است.
نویسنده در بخشی از راهکارها پیشنهاد می‌دهد که برای توسعه کشاورزی قبل از هر چیز ضرورت دارد نگرش و ساختار فکری سیاست‌گذاران، اساتید، محققین و کشاورزان تغییر کند تا آنان پذیرای کشاورزی حفاظتی باشند. تکیه‌بر ماشین‌ها و ادوات کشاورزی داخلی یکی دیگر از پیشنهادات نویسنده برای توسعه کشاورزی حفاظتی است به زعم نویسنده باید از وارد کردن ماشین‌هایی که هیچ تناسبی با اراضی ما ندارند پرهیز کنیم.
اسدی در این کتاب بیان می‌کند که تکیه صرف بر موضوع ادوات کشاورزی تنها راهکار نیست بلکه در کنار تهیه ادوات نوین باید آموزش لازم به کشاورزان داده شود.
آخرین مقالات
اخبار حوزه منابع آبی
- بیش از 16 هزار تن حنا در سیستان و بلوچستان برداشت شد
- توزیع 20 تُن گوشت گرم گوساله وارداتی در چهارمحال و بختیاری
- کاهش 70درصدی توزیع گوشت قرمز تنظیم بازاری
- جابه جایی پرهیبت؛ 10نوع گاو رو با گاو کوهان دار هندی تو مزرعه پرورش میده برا گوشتش
- قدردانی نماینده آستارا از دانشگاه آزاد در راه اندازی کلینیک تخصصی گیاه پزشکی